BEYLİKDÜZÜ / İSTANBUL
DIŞ TİCARET SÖZLÜĞÜ
Eşya: Her türlü madde, ürün ve değeri ifade eder.
Türkiye Gümrük Bölgesi: Türkiye Cumhuriyetinin, karasularını, iç suları ve hava sahasını da kapsayan Türkiye Cumhuriyeti topraklarına verilen isimdir.
Kişi: Hukuki tasarruf yapma ehliyetine sahip gerçek ve tüzel kişiler ve kişiler ortaklığıdır.
Yerleşik Kişi: Türkiye gümrük bölgesinde kanuni ikametgahı olan gerçek kişiler, tüzel kişiler ve kişiler ortaklığını ifade eder.
Ticaret Politikası Önlemleri: Gözetim ve korunma önlemleri, miktar kısıtlamaları ve ithalat veya ihracat yasaklamaları gibi eşyanın ithal ve ihracı ile ilgili hükümlerle belirlenmiş tarife dışı önlemleri ifade eder.
Gümrük Statüsü: Eşyanın Türkiye Gümrük Bölgesinde serbest dolaşıma girmiş olup olmadığı yönünden durumunu ifade eder.
Serbest Dolaşımdaki Eşya: Türkiye ve AB menşeli olan veya üçüncü ülke menşeli olup Türkiye ya da AB’de ithal işlemleri tamamlanmış, gerekli gümrük vergisi, eş etkili vergi ve resimleri tahsil edilmiş, bu vergi ve resimleri tam veya kısmi bir iadeden yararlanmamış eşyayı ifade eder.
Gümrük Vergileri: Yürürlükteki hükümler uyarınca eşyaya uygulanan ithalat veya ihracat vergilerinin tümünü ifade eden genel bir kavramdır.
İhracat Vergileri: Eşyanın ihracatıyla ilgili olarak alınması gereken gümrük vergilerini ve gümrük vergisine eşdeğer bütün mali yükleri ifade eder.
Antrepo: İthalat ya da ihracat yapılırken eşyanın zarar görmemesi için korunma amaçlı bekletildiği geçici depolardır.
Yükümlü: Gümrük yükümlülerini yerine getirmekle sorumlu olan bütün kişileri ifade eder.
Gümrük Yükümlülüğü: Bir kişinin yürürlükteki mevzuat uyarınca ithalat veya ihracat vergisi ödeme yükümlülüğünü ifade eder.
Menşe: Bir eşyanın ekonomik milliyetini belirtir.
Sigorta Belgesi: CIF veya CI teslim şekline göre yapılan ihracatta söz konusu olmaktadır. İthalatçının verdiği bilgiler ve talimat doğrultusunda ve ithalatçı hesabına ihracatçı tarafından yaptırılmaktadır. Dış ticarette, söz konusu olan ticari mal rizikolara karşı sigorta ettirilmiş olmaktadır.
Form A Belgesi: Tek taraflı taviz verilmesi esasına dayanan Genelleştirilmiş Tercihler Sisteminde kullanılan ve eşyanın faydalanan ülke menşeli olduğunu gösteren bir tür menşe ispat belgesidir. ABD, Japonya, Avustralya, Rusya Federasyonu, Kanada ve Yeni Zellanda ülkeleri Türkiye’ye faydalanan ülke GTS rejimi uygulamaktadır.
Gümrük Gözetimi: Gümrük mevzuatına ve gereken hallerde gümrük gözetimi altındaki eşyaya uygulanacak diğer hükümlere uyulmasını sağlamak üzere gümrük idareleri tarafından genel olarak uygulanan işlemleri karşılayan bir ifadedir.
Gümrük Denetimi: Gümrük mevzuatına ve gereken hallerde gümrük gözetimi altındaki eşyaya uygulanacak diğer hükümlere uyulmasını sağlamak üzere eşyanın muayenesini, belgelerin varlığını ve gerçekliğinin kanıtlanmasını, işletme hesaplarının, defterlerinin ve diğer yazılı belgelerin tetkikini, nakil araçlarının kontrolünü, bagajların ve kişilerin yanlarında ve üstlerinde taşıdıkları eşyanın kontrolünü, idari araştırmalar ve benzeri diğer işlemlerin yapılmasını gibi, özel işlemlerin yerine getirilmesini ifade eder.
Gümrük Rejimi: Gümrüğe gelen bir eşya için kişilerin yapacakları işlemlere verilen genel bir kavram olup; serbest dolaşım rejimi, transit rejim, antrepo rejimi, dahilde işleme rejimi, gümrük kontrolü beyanı, geçici ithalat rejimi, hariçte işleme rejimi ve ihracat rejimi olmak üzere toplam sekiz rejim söz konusudur.
Gümrük Beyanı: Belirlenen usul ve esaslar çerçevesinde, eşyanın bir gümrük rejimine tabi tutulması talebinde bulunulmasına gümrük beyanı adı verilir.
Serbest Ticaret Anlaşması (STA): Bu anlaşmaların amacı, iki tarafın birbirleri menşeli eşyaya tercihli tarife uygulaması suretiyle iki ülke arasındaki ticareti özendirmek ve arttırmaktır.
FOB: İngilizce’deki anlamıyla gemide masrafsız olan “Free on Board” sözcüğünün kısaltmasıdır. FOB satış değeri ise gemiye teslime kadar olan maliyetlerin toplamıdır.
CIF: İngilizce mal bedeli, sigorta ve navlun anlamındaki cost, insurance and freight sözcüklerinin kısaltılmış halidir. CIF satış bedeli = mal bedeli + sigorta bedeli + navlun bedelidir.
GTİP: Gümrük Tarife İstatistik Pozisyonu
Konşimento (Sevk Belgesi): Tren, uçak veya gemi ile yapılan taşımacılıkta kullanılan ve malın taşımak üzere teslim alındığını ve varış noktasında konşimento sahibine teslim edileceğini gösteren kıymetli evrak niteliğinde bir belgedir.
Proforma Fatura: Anlaşma safhasında ihracatçı tarafından malın birim fiyatının, özelliklerinin ve satış şartlarının yer aldığı, bilgi verme amacını güden bir teklifname niteliğindeki fatura olmaktadır.
Çeki Listesi: Hangi taşıta ne kadar mal yüklendiğini, her birim, paket, çuval, vs. ağırlığı içermektedir. Gümrük idarelince ve hasar halinde sigorta şirketlerince istenebilmektedir.
Sağlık Sertifikası: İhraç konusu malın sağlık koşullarına uygun olup olmadığını gösteren belge niteliğindedir. Tarım ve Köyişleri Bakanlığı’ndan alınmaktadır.